Meubels ontwerpen die niet alleen functioneel zijn

Sinds de oprichting in 2016 is Hem op een missie om ontwerpen te maken die mensen raken. Sinds hij in 2015 de ontwerpstudio Form Us With Love verliet, die hij samen met twee vrienden oprichtte na zijn studie industrieel ontwerp in Småland, heeft Petrus Palmér zich afgevraagd waarom er zo weinig meubelbedrijven zijn die een nieuwe generatie aanspreken.

- Ik mis echt meubelmerken die de ambitie hebben om dingen te veranderen; een progressief merk dat met een breed scala aan creatieven werkt, niet alleen ontwerpers, en dat net zo gedurfd is als sommige meubelmerken 50, 60, 70 jaar geleden waren. Zulke merken zien we vandaag de dag niet veel meer, zegt Petrus Palmér, en hij vertelt dat hij is opgegroeid met klassiekers, van Cassina en Vitra tot Herman Miller.

- Het modernistische idee van design is synoniem met deze bedrijven en ontwerpers. Hem is hier duidelijk uit voortgekomen, maar we werken samen met een nieuwe generatie beoefenaars, die nieuwe culturele waarden creëren, waar we ons omheen verzamelen.

In de loop der jaren heeft Hem samengewerkt met ontwerpers als Max Lamb, Kwangho Lee, Faye Toogood en Sabine Marcelis - allemaal creatieven met een sterke stem. In 2022 lanceerden ze Hem X, een platform voor beperkt, kleinschalig design. Deze variëren van houten sculpturen tot kandelaars en krukjes. De rode draad zijn objecten met een sterke expressie.

Ik heb echt een hekel aan alledaags en alledaags. Als meubels alleen maar functioneel zijn, worden ze saai. Ik denk dat je aan het DNA van Hem kunt zien dat er veel liefde achter alle voorwerpen zit. En er zit altijd een gedachte achter die veel dieper gaat dan alleen functie.

Het idee van Hem is om magie te creëren, zegt Petrus Palmér. Een meubelstuk is ook een deel van onze geschiedenis. Het vertelt een verhaal van hier en nu, over waar het is gemaakt en door wie, en naar welke ideeën het streefde.

- Ik heb een hekel aan alledaagsheid. Als meubels alleen maar functioneel zijn, worden ze saai. Ik denk dat je aan het DNA van Hem kunt zien dat er veel liefde achter alle voorwerpen zit. En er zit altijd een gedachte achter die veel dieper gaat dan alleen functie. Uiteindelijk is dat niet genoeg, er moet een culturele waarde en een gevoel in de producten zitten dat verder gaat dan dat. Op deze manier zijn andere uitingen vrijer. Kunst heeft geen functie nodig.

Wat is jouw definitie van een thuis?
- Ik wil mezelf omringen met dingen die waarde hebben. Het gaat niet alleen om de functie, maar meer om het gevoel. En dan worden de objecten daar op een bepaalde manier proxies voor. Het zijn dingen die je hebt gekocht om een sterke band te hebben met die uitdrukking of met het verhaal erachter. Het kan voor verschillende mensen voor verschillende dingen staan, maar de objecten worden ergens waar we ons mee omringen om een gevoel te creëren of om iets over onszelf te zeggen, of om iets te vertellen over het leven dat je leidt en de cultuur die je deelt.

Wat betekent het dat interieurontwerp cultuur of kunst kan zijn?
- Als samenleving hebben we ons teveel gericht op efficiëntie en comfort. We hebben meer dingen nodig die resoneren en niet zo gestroomlijnd zijn. Tegenwoordig voelen we ons aangetrokken tot dingen die ons iets laten voelen, die ons iets geven om over te praten of die indruk op ons maken en ons inspireren. De functie van Hem is om zo'n bedrijf te zijn, dat wat we doen ergens voor staat. We werken met zowel ontwerpers als kunstenaars die allemaal hun eigen identiteit hebben en hun eigen paden om te verkennen - of drijvende krachten. Het hangt er een beetje vanaf wat het product is. Maar wat altijd waar is, is dat er veel passie achter zit. David Taylor bijvoorbeeld, die deze Knuckle lampen heeft gemaakt die hij heeft gebogen uit metalen buizen. Hij heeft daar zijn leven aan gewijd. Hij buigt en buigt en vormt metaal op allerlei manieren. Hij zoekt iets en drukt zich op die manier uit. Ik denk dat elke ontwerper die een innerlijke motivatie heeft om materiaal, expressie of vorm te onderzoeken, cultuur is. Daar wordt het iets: Wie ben je? Waarom doe je dit? Waarom lijkt het op iets wat ik nog niet eerder heb gezien? Dat is heel opwindend. Het creëert een dialoog, een gevoel van erbij horen. Het beste woord dat ik kan vinden is cultuur - deze dingen waar we omheen draaien.

Je hebt gezegd dat de designindustrie door een identiteitscrisis gaat, wat is er nodig om daar uit te komen?
- Ik denk dat we moed nodig hebben. Dat we stoppen met te veel te focussen op efficiëntie en in plaats daarvan durven te omarmen wat ambachtelijk of vreemd is, dat iets anders verkent. Dingen die niet mainstream zijn. Het is de volgende stap voor design als discipline en interieurontwerp. Het idee van modernisme: dat we moeten stroomlijnen en eenvoudige oplossingen moeten creëren voor velen, gaat niet meer op. Dat hebben we niet nodig. Iedereen in het Westen heeft wat hij nodig heeft. We hebben het niet meer nodig. Maar we zijn mensen. Of het nu gaat om eten, muziek, kunst of meubels. We drukken ons voortdurend uit. We creëren voortdurend nieuwe dingen. We hebben het nodig en we zullen er niet mee stoppen.

Is het ook een duurzamere manier om naar design te kijken?
- Ja, dat is het zeker. Wat er anders gebeurt is dat het gewoon een neerwaartse spiraal is. Je krijgt meer voor minder geld. En het zou naar meer mensen moeten gaan. Dat is waar we nu tegen vechten. Snelle mode en snelle meubels, dat wil zeggen iedereen die minder zorgvuldig te werk gaat en dingen naar buiten schuift om te maximaliseren. Dit draagt ertoe bij dat de producten minder waarde hebben en we ze minder lang houden. We hebben er geen emotionele band mee. Het is dus per definitie tijdverspilling.

We proberen ontwerpers te vinden die een lange weg hebben afgelegd in hun carrière, maar die nog steeds op reis zijn. Die zich nog steeds ontwikkelen en nieuwe dingen proberen. Progressief is het woord dat ik graag gebruik. Dit zijn mensen die iets willen, die een innerlijke drive hebben.

Vertel ons over de ontwerpsamenwerkingen van Hem. Hoe vind je de ontwerpers met wie je samenwerkt?
- We leunen heel sterk op de toekomst. We proberen ontwerpers te vinden die al een lange weg hebben afgelegd in hun carrière, maar die nog steeds op reis zijn. Die zich nog steeds ontwikkelen en nieuwe dingen proberen. Progressief is het woord dat ik graag gebruik. Dit zijn ontwerpers die iets willen, die een innerlijke drive hebben. Die niet ontwerpen op basis van een opdracht, maar een andere ambitie hebben. Dan wordt het spannend. Er kunnen onverwachte dingen gebeuren en het kunnen uitingen of processen zijn die er anders uitzien. Het kan bijvoorbeeld Faye Toogood zijn, die op een unieke manier naar vorm, kleur en materialen kijkt. Of Kwangho Lee, een Zuid-Koreaanse ontwerper die vooral kunstenaar is. Zijn producten worden een effect van technologie. We hebben ook veel andere vreemde vogels waar we mee werken, elk met hun eigen innerlijke kompas. Als journalisten er labels op plakken, worden we vaak gedefinieerd als een soort nieuw Memphis, wordt het een progressieve beweging, een soort antagonist omdat we vooruit willen, we willen uitdagen en we willen nieuwe wegen vinden.

Heb je een meubelstuk dat je verraste toen het arriveerde?
- Dat is het spannendst. We weten niet zeker wat mensen ervan zullen vinden. We hebben het gevoel dat het spannend is, maar we hebben geen idee wat de klanten ervan zullen vinden. Vaak pakt het heel goed uit. Je kunt heel goed op je buikgevoel vertrouwen. De Boa Pouf van Sabine Marceli is bijvoorbeeld het soort product dat, als je het beschrijft, ronduit stom aanvoelt. Een grote ring, of een donut, waar mensen dol op zijn. Zulke producten krijg je niet als je een opdracht geeft. Als je zegt dat je een bank wilt - en die moet zo hoog zijn en zoveel kosten, dan krijg je die donut waarschijnlijk niet. Maar aan de andere kant, als ze vrij mag denken en mag doen waar ze zin in heeft en waar ze echt gepassioneerd over is, dan krijg je het wel. Ik denk dat we verschillende van zulke voorbeelden hebben waarbij we echt op deze beoefenaars hebben geleund en erop vertrouwen dat ze een innerlijk kompas hebben. En als we voelen dat dit het juiste is om te doen, om er helemaal voor te gaan, dan pakt het vaak goed uit.

Wat zijn de belangrijkste uitdagingen voor de toekomst?
- Het modernisme is zo'n ongelooflijk sterk hoofdstuk geweest, maar nu moeten we verder. Dat is wat zowel uitdagend als opwindend is, dat het ongeschreven is. Ik zie dat veel van de mensen met wie we werken en die mij inspireren, een heel andere richting opgaan. Ze werken met vakmanschap, of met onverwachte materialen in een context, of ze vervagen de rol van het ontwerp en durven misschien breder te zijn. Ik denk dat als design en interieurontwerp zich willen ontwikkelen, je het moet omarmen. Je moet de klant ook leren om meubels en interieurs meer te zien als emotionele dingen waarin ze bereid zijn te investeren, en ze meer te zien als kunstobjecten dan als gebruiksvoorwerpen.

Is je eigen huis een belangrijke plek om design te ontdekken?
- Absoluut. Ik ben elke dag blij als ik mezelf kan omringen met dingen die ik mooi vind. En dat kunnen eenvoudige dingen zijn. Iets hebben in een veel groter formaat dan het is. We hebben thuis een blauwe pen van Leo Eklund uit de Hem X-collectie aan de muur hangen waar ik elke dag blij van word. Het kunnen simpele dingen zijn zoals grootte, kleur of perspectief. Gewoon het gevoel dat er een kleine twinkeling in de ogen zit. Ja, om de hartslag een beetje omhoog te krijgen.